Cmentarz Parafialny - Parafia Miłosierdzia w Bielsku Podlaskim

Regulamin cmentarza parafialnego

Kościół zawsze uważał cmentarze, grobowce, jak i poszczególne mogiły, gdzie spoczywają ciała zmarłych, za miejsca święte. Prawo kanoniczne określa: miejscami świętymi są te, które przez poświęcenie lub błogosławieństwo, dokonane według przepisów ksiąg liturgicznych, przeznacza się do kultu Bożego lub na grzebanie wiernych /KPK, kan. 1205/.
Cmentarz jest miejscem ciszy, modlitwy i zadumy, należy więc zachować spokój i uszanować jego świętość. Wierni, których Bóg powołał do siebie, oczekują tutaj na dzień zmartwychwstania.

1. Cmentarz w Bielsku Podlaskim, znajdujący się przy ul. Wojska Polskiego, Słowackiego i Dubiażyńskiej jest własnością Parafii Miłosierdzia Bożego.
2. Administratorem cmentarza jest Ksiądz Proboszcz, który zarządza nim samodzielnie lub przez pełnomocnika, którym jest kościelny.
3. Cmentarz jest otwarty od godz. 6.00 do nastania zmroku.
4. Dzieci w wieku do lat 7 mogą przebywać na terenie cmentarza tylko pod opieką dorosłych.
5. Zieleń na cmentarzu podlega ochronie przed zniszczeniem. Sadzenie lub wycinanie drzew może nastąpić tylko za zgodą administratora cmentarza.
6. Bez zgody administratora cmentarza nie można umieszczać w alejkach ławek, wykonywać betonowych podestów przy grobie.
7. Zabrania się jeżdżenia na terenie cmentarza rowerami i innymi pojazdami oraz wprowadzania psów i innych zwierząt.
8. Czas i rodzaj pogrzebu, rodzaj grobu, miejsce na cmentarzu uzgadnia się z administratorem cmentarza w kancelarii parafialnej, gdzie należy przedłożyć oryginał aktu zgonu z Urzędu Stanu Cywilnego.
9. Na cmentarzu można zarezerwować miejsca na przyszły pochówek po uprzednim opłaceniu miejsca.
10. Przez opłatę rezerwacyjną nie nabiera się praw własności do opłaconego miejsca, a jedynie staje się jego użytkownikiem na 20 lat.
11. Jeżeli po 20 latach użytkownik nie dokona dalszego przedłużenia rezerwacji przez złożenie opłaty, to administrator traktuje to jako rezygnację z dalszego użytkowania grobu.
12. Grób ziemny nie może być użyty do ponownego pochowania zmarłego przed upływem 20 lat. Po 20 latach ponownie można użyć grobu do pochowania, chyba że zainteresowania osoba udowodni do tego swoje prawo i uiści opłaty (tzw. Pokładne) lub za miejsce na cmentarzu pobierane zawsze po upływie 20 lat.
13. Dysponent grobu (osoba, która opłaciła miejsce grobowe) jest zobowiązana do stałej troski o stan i wygląd grobu, nagrobka oraz bezpośredniego jego obejścia.
14. Przez grób zwykły (ziemny) rozumie się grób nie murowany, stanowiący dół, do którego chowa się trumnę ze zwłokami i zasypuje ziemią wydobytą z tego dołu.
15. Przez grób murowany rozumie się dół, w którym boki są murowane, a pod trumną zakłada się sklepienie.
16. Przez grób rodzinny rozumie się przestrzeń zapewniającą pochowanie dwu lub więcej trumien ze zwłokami. Przestrzeń ta nie może przekraczać powierzchni przeznaczonej na dwa groby pojedyncze w poziomie, niezależnie od ilości pięter stosowanych w głąb.
17. Do budowy nagrobków należy używać trwałych materiałów (np. marmuru, granitu i innych rodzajów kamieni). Nagrobki, jak i grobowce, nie mogą przekraczać ustalonych granic grobu. Grobowce nie powinny także utrudniać dostępu do innych grobów.
18. Należy uzyskać zgodę administratora na wszelkie prace prowadzone na cmentarzu, w szczególności na ekshumację zwłok, budowę nowego pomnika, likwidację grobu, wykonywanie betonowych podestów przy grobie, stawianie ławek, sadzenie drzew czy krzewów wysokopiennych.
19. Przed rozpoczęciem prac budowy nowego pomnika – nagrobka należy fakt ten zgłosić u administratora. Kamieniarz wykonujący prace na cmentarzu musi posiadać zgodę administratora na jej wykonanie. Należy też zadbać o uprzątnięcie miejsca po wykonanych pracach.
20. Za szkody wynikłe z niesolidnego wykonania robót, czy nie zapobieżenia szkodzie, powstałej na skutek złego stanu technicznego pomnika, odpowiedzialny jest dysponent grobu, który się nim opiekuje.
21. Zabrania się zaśmiecania cmentarza. Wszystkie odpadki należy składać w miejscu do tego przeznaczonym.
22. Wszelkie opłaty wynikające z regulaminu należy uiszczać u Ks. Proboszcza, u którego można zasięgnąć również informacji dotyczących spraw wykraczających poza niniejszy regulamin.
23. Regulamin niniejszy obowiązuje od dnia 1 października 2013 r.
Administrator cmentarza

Historia Cmentarza

Po trzecim rozbiorze Rzeczpospolitej władze pruskie wydały rozporządzenie, aby wszystkie cmentarze znajdujące się koło świątyń przenieść poza teren zabudowany. Tłumaczono to względami epidemiologicznymi. W Bielsku pod nowy cmentarz wytyczono kilkuhektarową działkę między drogami do Dubiażyna i Bociek. Od najbliższych zabudowań miejskich teren ten dzieliło około kilometra. Cmentarz podzielono na cztery kwatery wyznaniowe. Od strony północnej, najbliżej miasta, znajdowała się część luterańska, dalej następowała część rzymskokatolicka, unicka i od południa część prawosławna. Pierwsza wzmianka o pochówku na cmentarzu z dostępnych nam źródeł pochodzi z 1799 r. (księga metrykalna cerkwi Michaj-łowskiej). W dokumencie podana jest nazwa uroczyska, na którym znajdował się cmentarz – Lubka (nazwa pochodzi od pobliskiej rzeki Lubki, przylegające do niej łąki i pola zapożyczyły od niej swą nazwę). Do dziś jeszcze starsi mieszkańcy mówią: „pochowany na Lubce”.

Niebawem wokół cmentarza zaczęto wznosić ogrodzenie. Znamiennym jest, że nigdy nie oddzielono od siebie murem poszczególnych części wyznaniowych. Do dziś część prawosławną i rzymskokatolicką przedziela (a może łączy?) jedynie wąska dróżka. W części katolickiej dróżka wyznacza także dawną część luterańską.

Już w dziewiętnastym wieku na cmentarzu powstawało wiele okazałych nagrobków. Bielsk był przecież centrum administracyjnym, duchowym i oświatowym rozległego powiatu bielskiego. W mieście stacjonował ponad tysiącosobowy wojskowy garnizon pruski, potem rosyjski. W Bielsku mieszkali wreszcie zasiedziali tu mieszczanie z tradycjami, którym po śmierci rodziny wystawiały drogie, trwałe nagrobki. Do dziś są one bezcenną pamiątką nie tylko dla rodzin, ale też dla wszystkich interesujących się dziejami miasta i regionu niezastąpionym źródłem poznawczym.

Zaczynamy od cerkwi cmentarnej Św. Trójcy, obecnie parafialnej. Na cmentarz została ona przeniesiona w 1852 r. z drugiego krańca miasta (obecnie teren Sz. P. nr 4). Spod cerkwi udajemy do najokazalszego grobowca na cmentarzu, zbudowanego w formie kaplicy. Spoczywa tu rosyjski pułkownik Ehrn, zmarły w 1864 r. (nr 2 na planie). Stąd niedaleko do mogiły Marii Bazyluk-Sośniuk (nr 3), niezastąpionej nauczycielki jęz. białoruskiego w Sz. P. nr 3 w Bielsku Podl. Za grobowcem pułkownika romantyczny nagrobek chłopczyka Miti Ozierskiego (nr 4). Nieopodal grób z marmurowym nagrobkiem pułkownika Nikanora Baranowa (1825-1899)–(nr 5) oraz nagrobek z piaskowca na grobie pobożnego mieszczanina z bielskich Dubicz Trofima Antychowicza (zm. 1898). Powracamy w okolice cerkwi. Tu znajdziemy groby z interesującymi nagrobkami m. in.: o. Lwa Tymińskiego (nr 7), asesorów Czołowskiego i Zawadzkiego (nr 8 i 9), mecenasa Daniela Łukaszuka (nr 10), o. Augustyna Taranowicza i jego rodziny (nr 11), Jarosława Kostycewicza (nr 12), Doroty z Ostasiewiczów (nr 13), kwaterę grobów mieszczańskiej rodziny Tokarzewiczów (nr 14), najstarszy nagrobek na cmentarzu, niestety z nieczytelną epitafią (nr 15). Za dróżką na dalszej części prawosławnej znajdziemy m. in. skromny nagrobek na mogile Nestora Pierewoja (nr 16), nagrobek z piaskowca? braci Fiedorowiczów z XIX w. (nr 17) oraz kwaterę mieszczańskiej rodziny Ostasiewiczów (nr 18).

Nad częścią rzymskokatolicką, tak jak nad prawosławną, góruje świątynia - kościół św. Wincentego a Paulo wzniesiony w 1859 r. (nr 19). Obok znajdujemy wiele starych, stylowych nagrobków, m. in. kpt. J. Skokowskiego, zm. 1886 r. (nr 20), grobowiec znamienitej rodziny prawniczej Kamieńskich (nr 21), nagrobek dziewczynki Jadwigi Furowicz (nr 22), Ignacego Witerskiego, zm. 1889 – (nr 23), dwa zdewastowane nagrobki Zabielskich z XIX w. (nr 24). Przy dróżce, na dawnej części luterań-skiej, znajdziemy jeszcze kilka okazałych nagrobków luteran z XIX w., m.in. pułkownika armii rosyjskiej Dellingzhauzena – (nr 25) oraz właściciela ziemskiego Augusta Spitzbartha (nr 26). Od tych grobów kilka kroków dzieli nas od wzniesionego w 1947 r. pomnika „Ofiarom Barbarzyństwa”, upamiętniającego niewinnie rozstrzelanych przez hitlerowców w Lesie Pilickim.